ẨN DỤ Ý NIỆM MIỀN NGUỒN “ĐỒ VẬT” TRONG TỤC NGỮ TIẾNG HÁN

Liêu Thị Thanh Nhàn

Abstract


Trên thế giới và ở Việt Nam hiện nay, các công trình vận dụng lí thuyết ẩn dụ ý niệm để phân tích tiếng mẹ đẻ có thể nói là rất nhiều. Bởi lẽ, ẩn dụ ý niệm là phương thức tư duy được nhân loại nói chung và người Hán nói riêng sử dụng phổ biến trong việc cấu tạo nên nghĩa của thành ngữ hoặc tục ngữ. Miền nguồn trong các công trình nghiên cứu mà chúng tôi đã khảo sát chủ yếu liên quan đến “bộ phận cơ thể người”, “thực vật”, “đồ ăn”, “động vật”, “sông nước”, v.v mà ít đề cập đến miền nguồn “đồ vật”. Do đó, chúng tôi chọn “Ẩn dụ ý niệm miền nguồn “đồ vật” trong tục ngữ tiếng Hán” làm đề tài nghiên cứu. Chúng tôi đã thiết lập được bảy mô hình ánh xạ ẩn dụ ý niệm miền nguồn “đồ vật” trong 100 câu tục ngữ tiếng Hán. Kết quả nghiên cứu cũng đã phần nào phác họa được bức tranh ngôn ngữ về các từ ngữ chỉ “đồ vật” trong tư duy của người Hán.


Keywords


Ẩn dụ ý niệm, đồ vật, tục ngữ, tiếng Hán

References


Chevalier, J. (2002). Từ điển biểu tượng văn hóa thế giới. Đà Nẵng: Nxb Đà Nẵng.

Đồng Thủy Thảo (2017). Ẩn dụ ý niệm trong bài thơ Tràng Giang của Huy Cận. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 51, 28-34.

Evans, V. (2007). A glossary of cognitive linguistics. UK: Edinburg University Press.

Fauconnier, G., & Turner, M. (2003). The way we think: Conceptual blending and the mind’s hidden complexities. New York: Basic Book.

Geeraerts, D. (2010). Các lý thuyết ngữ nghĩa học từ vựng (Phạm Văn Lam dịch). Hà Nội: Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội.

Hoàng Phê (2014). Từ điển tiếng Việt. Đà Nẵng: Nxb Đà Nẵng.

Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago Press.

Lakoff, G., & Johnson, M. (1999). Philosophy in the Flesh. The embodied mind and its challenge to western thought. New York: Basic Books.

Mạc Diễn Điền (2013). So sánh đối chiếu đặc trưng ngôn ngữ văn hóa yếu tố chỉ đồ vật trong thành ngữ tiếng Hán và tiếng Việt. Luận văn Thạc sĩ. Hà Nội: Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn.

Murcia, M., & Rosensweig, F. (1979). Teaching vocabulary in the ESL classroom. UK: Newbury House.

Nguyễn Thị Bích Hợp (2015). Ẩn dụ ý niệm miền“đồ ăn” trong tiếng Việt. Luận án Tiến sĩ. Hà Nội: Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.

Oxford Idioms Dictionary for learners of English (2006). UK: Oxford University Press.

Quyền Ngũ Hách (2014). Hệ thống ẩn dụ ý niệm đông y từ miền nguồn “vàng”. Luận văn Thạc sĩ. Bắc Kinh: Đại học Đông y Bắc Kinh.

Trịnh Sâm (2013). Miền ý niệm sông nước trong tri nhận của người Nam Bộ. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Sư phạm TP. HCM, 46, 5-12.

Từ Tông Tài (2006). Từ điển tục ngữ. Bắc Kinh: Nxb Thương Vụ.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.